Fotoğrafta Alan Derinliği Nedir ?

Alan derinliği, odaklama yaptığımız objenin önünde ve arkasındaki alanda oluşan netlik bölgeleridir. Alan derinliğini bilinçli kullanmak kompozisyon yapabilme açısından çok önemlidir. Diyafram ve netliği kontrol edebiliyorsak alan derinliğini kontrol etmek çok kolaylaşır.

Alan Derinliği Nedir ?
Basit olarak anlatımı fotoğraftaki net görünen alana denir. Net görünen alan fazla ise alan derinliği çoktur, net alan görselliği az ise alan derinliği sığ olarak tabir edilir. Örnek olarak portre çekimlerimizde net alan derinliğimizi azaltarak (Küçük F değeri) modelimizi arkadaki planın karmaşıklığından kurtarırız, manzara türü çekimlerde ise tüm alanın net çıkması için net alan derinliği mizi arttırırız (Büyük F değeri).

Arka planın flu olması, çektiğimiz objeyi veya kişileri ön plana çıkaracağı için, bu özellik portre ve makro fotoğraf larda tercih edilen görselliktir.

Alan Derinliği

Alan Derinliği

Alan Derinliği

Alan Derinliği Hangi Faktörlere Bağlıdır?

1- Diyafram açıklığı:

Alan derinliğinin bağlı olduğu etkilerden biri diyaframın açıklığıdır. Açık diyafram (F değerinin küçük olması), arka plandaki objelerin daha flu olarak çıkmasıdır. Bu da diyafram değeri düşük olan (F değeri düşük) lenslerin çok daha pahalı olmasının temel sebeplerinden biridir. Fakat bunun yanında dezavantajları da vardır, genellikle çok açık diyafram değeri olan lensler  keskinliğin azalmasına neden olur.

Alan Derinliğini Etkiliyen Öğeler

2- Odak Uzaklığının Resme  Etkisi:

Kullanılan lensin odak uzaklığı alan derinliğiyle ilgilidir. Lensin odak uzaklığı arttıkça net alan derinliği de azalır. Lensiniz ne kadar fazla odak uzaklığına sahip ise (Örneğin 135mm f2, 200-300mm f2 gibi) daha az alan derinliğine sahipsiniz demektir. Makro veya Moda fotoğrafçıları genellikle odak uzaklığı yüksek lensleri tercih ederler.

Alan Derinliğinin Obje Uzaklığına Göre Değişimi

3- Objenin makinaya uzaklığının Netlemeye Etkisi:

Makinamızın netlenmek istenen objeye yakınlığına göre alan derinliği de değişir. Objeye yaklaşmamız alan derinliğini azaltır, bu ise fazla flu alan elde etmek anlamına gelir.

Alan Derinliği

Özellikle manzara fotoğrafı çekerken uzakta olan nesneler kadar yakında olan nesnelerin de mümkün olduğunca net olmasını isteriz. Bunu pratikte uygulayabilmek için odaklamayı nereye yapacağımız önemlidir. Odaklamanın nereye yapılması gerektiğini, Hiperfokal mesafe nedir sorusuyla açıklamaya çalışacağım.

Alan Derinliği

Hiperfokal mesafe nedir?

Hiperfokal mesafe, Makinamızın önündeki tüm nesnelerin mümkün olduğunca kabul edilebilir ölçülerde net çekilebildiği vede azami alan derinliğini sağlayan mesafe olarak tanımlanabilir. Hiperfokal mesafenin anlatımı için aralarında çok fazla fark olmayan 2 tanımlama mevcuttur.

İlk tanım: Hiperfokal mesafe, netleyeceğiniz o noktaya netleme yaptığınızda, sonsuzdaki objeleri kabul edilebilir standartta keskin çekebileceğiniz en yakın mesafedir. Daha basit anlatım ile, azami alan derinliğini elde edebilmek için odaklama yapmanız gereken noktadır.

İkinci tanım:Hiperfokal mesafe, sonsuza netlenmiş olan bir lensin, Önündeki tüm objelerin kabul edilebilir sınırlarda keskin olduğu mesafedir.

Hiperfokal Mesafe

Eğer kullandığınız lensleriniz de uzaklık çizelgesi varsa

1. Çekim yapacağınız kadrajı oluşturun.
2. Çekim için kullanmak istediğiniz f değerini de fotoğraf makinenizde seçin.
3. Hem Lensinizi hem de Makinenizi manuel odaklamaya alın
4. Lensinizdeki odaklama bileziğini çevirerek uzaklık göstergesindeki sonsuz simgesini, diyafram değerinin üstündeki çizgiye gelmesini sağlayalım. Böylece odaklanmış olan nokta çizgisinin hiperfokal mesafeyi göstermesini sağlıyoruz. Aşağıdaki örneğimizde f/16  olan değer için hiperfokal mesafeye odaklama yapıyoruz.

Hiperfokal Mesafe

Göstergede sonsuz simgesini yani kullandığımız f-durağı değerini (burada f/16) getiriyoruz. Kırmızı çizgide (odaklanan noktayı hiperfokal mesafeyi göstermekte.)

 Eğer lensimizde hiperfokal mesafe göstergesi varsa, bu göstergeyide kullanabiliriz. Basit olarak nasıl kullanacağız? Aşağıdaki resimde gördüğünüz gibi uzaklık çizelge özelliğine sahip bir lens kullanıyorsak, işimiz oldukça kolay. Lensimizi manuel odaklamaya alıp, objektif üzerindeki odaklama bileziğini çevirerek  çizelgedeki sonsuz simgesini kullandığımız diyafram değerinin üstündeki çizgiye getiriyoruz, ve odaklanan çizginin hiperfokal olan mesafeyi göstermesi sağlanıyor.

Objektif üzerindeki uzaklık çizelgesi